De Admirandis, Pag. 302
 
Vanini, De Admirandis

/p. 302/ regionem disperguntur et spongiosae eius

carnis adminiculo, qua lingua praedita est,

rerum sapores internoscit. Alex. – At quomodo

sapor gustandi seipsum afficit? I. C. – Quia succo

humorique permixtus seu rectius in humore

(eius enim qualitas quaedam est affectio)

constitutus, linguae admovetur, diffusus enim

cum humore gustum incitat, moxque species

eius et imago vi spiritus in primatem sensum

infertur. Quod, si forte in duro concretoque

corpore ut in sale sapor erit, non ante poterit

sensum movere, quam calore liquefactum et

dilapsum diffundatur. Horum omnium ratio

ea est, quia siccitati nulla competit actio, haec

enim solius viventis est, illa vitam non habet,

abijt enim innatum calidum et humidum.

Alex. – At qui sunt sapores qui gustum afficiunt?

I. C. – Acer praecipue, qui in tenui sicca calidaque

materia cum consistat, linguam et os acrimonia

ferit atque compungit simulque calefacit

et interdum quasi exurit, ut piper, piretrum,

euphorbeum, sinapis. Igneae namque naturae

particeps acer est sapor. Quare introsumptus

meatus aperit, crassos humores attenuat; extrinsecus

corpori insidens, cutem rarefacit,

humores elicit resolvitque. Acidus etiam, cum

emanet ex tenui siccaque materia (cuius vel

calor insitus a putredine expiravit ut in aceto,

vel frigidior intemperies tenuitati ab origine

comes est, ut in malis citreis, quibusdam prunis

et cotoneis) gustum penetrat et tenuitate

ferit, sed citra ullum caloris sensum, imo refrigerat.

Indice

Pagine introduttive
LIBER PRIMUS De Coelo et Aere
LIBER SECUNDUS De Aqua et Terra
LIBER TERTIUS De Animalium Generatione et Affectibus quibusdam
LIBER QUARTUS SUBTILISSIMUS De Religione Ethnicorum